‘Nee, zeker niet,’ zegt Cuperus. ‘Petje af voor wat [ruud cuperus 160] in de afgelopen jaren in de IJsselmeerregio voor dit beheerplan is bereikt. Maar ik zie bij een eerste beschouwing drie risico’s die we goed in het oog moeten houden en waartegen we – binnen ons vermogen – ook maatregelen moeten nemen. De belangrijkste is wel de factor tijd. Het beheerplan had er al moeten zijn. Iedereen die er van de zijde van de stakeholders en bij de verschillende overheden aan heeft gewerkt, wil resultaat zien. Er spelen in het gebied grote belangen waarmee het beheer rekening moet houden. Als dan die laatste stap om het plan te laten werken alsmaar niet wordt gezet, dan verdampen de aandacht en het gevoel van urgentie. Stakeholders, maar ook het brede publiek van IJsselmeergebruikers, kunnen de indruk krijgen dat die natuur er kennelijk toch niet zo toe doet. Terwijl het uiteindelijk wél om de kwaliteit van de natuur gaat!’
Erosie
Als tweede gevaar ziet Cuperus dat tal van projecten die in het IJsselmeer spelen het beheerplan gaan missen als richtinggevend kader. De maatregelen voor de Kaderrichtlijn Water, het Deltaplan IJsselmeergebied met daarin een ander peilbeheer, het Natuurlijke Markermeer-IJmeer, de Markerwadden… ze zouden allemaal moeten sporen met het beheerplan. Maar hoe langer het duurt voordat dit formeel is vastgesteld, des te groter wordt de kans dat het plan zelf niet meer past bij de realiteit.
Dat risico van erosie neemt volgens Cuperus ook toe rond de inhoudelijke basis van het beheerplan, en dat is zijn derde vrees. ‘Ga maar na. In het afgelopen jaar heeft Rijkswaterstaat al opdracht moeten geven om van enkele vogelsoorten de tellingen waarop de doelstellingen zijn gebaseerd te actualiseren. We moeten dus kosten blijven maken om het plan zijn deugdelijkheid te laten behouden. Naarmate de tijd verder verstrijkt, blijft het niet bij enkele vogelsoorten, maar komen er meer zaken waarvan de onderbouwing in het plan zou kunnen worden aangevochten.’
Belangrijkste missie
Over wat Cuperus als zijn belangrijkste missie ziet, hoeft hij niet lang na te denken. ‘Het ligt niet in mijn macht om ervoor te zorgen dat het ministerie van EZ morgen budget toewijst, maar ik houd van goede regie en ik kan en wil er dan ook alles aan doen om iedereen rond dit beheerplan scherp te houden. Alles is in gereedheid gebracht om het ontwerpplan in de inspraak te brengen en nog dit jaar vast te stellen. Tot dat moment moet Natura 2000 in het IJsselmeergebied in de aandacht blijven, zowel bij de overheden als bij gebruikers van het gebied. Wat is bereikt, moeten we stevig vasthouden.’